Wat gebeurt er écht met jouw oude kleren?

Als je kleding binnenbrengt bij Kringwinkel, is de kans groot dat die opnieuw gedragen wordt. Maar hoeveel van de kledingstukken vinden effectief een nieuwe eigenaar? En wat met kledij die niet meer verkocht kan worden?

Achter de schermen zijn de Kringwinkels samen met andere partners en met steun van VLAIO* hard aan het werken aan oplossingen om textiel zo maximaal mogelijk circulair te laten doorstromen. Hetzij door hergebruik, hetzij door recyclage.

*Vlaamse Gemeenschap voor Innoveren en Ondernemen

We leven in tijden van overproductie en overconsumptie. Kleding wordt almaar sneller en goedkoper geproduceerd, vaak met een korte levensduur. En consumenten verdrinken in de marketingcampagnes om nieuwe outfits te kopen. Dit leidt wereldwijd tot overconsumptie en gigantische textielafvalbergen. 

Als Kringwinkels worden wij dagelijks, en in stijgende mate, geconfronteerd met dit probleem. Daarom gaan we gericht op zoek naar manieren om meer kledingstukken een tweede of derde leven te geven én niet-herbruikbaar textiel te laten doorstromen naar hoogwaardige recyclage.

Sven Antheunis dook onder in de wereld van hergebruik, Els Houttequiet deed hetzelfde maar dan voor recyclage. Beiden waren ze de afgelopen jaren aan het werk bij HERW!N, de koepel van de Kringwinkels.  

Hier onderzochten we hoe we de “onderstromen” van textiel, de niet-herbruikbare kleding, beter kunnen recycleren. Vandaag wordt ongeveer 24% van dit textiel laagwaardig gerecycleerd, bijvoorbeeld tot isolatiemateriaal of vulmiddel. Slechts 1% wordt momenteel omgezet tot vezels die opnieuw gebruikt worden voor de productie van kleding: dit noemen we hoogwaardige recyclage. Volgens onderzoek kan dit aandeel echter stijgen tot 34% (zie afbeelding).

Vandaag verkopen Kringwinkels niet-herbruikbare kleding door aan opkopers, maar vaak is niet duidelijk wat zij ermee doen. Transparantie ontbreekt. Met Labs on Fibre willen we dat veranderen en inzetten op hoogwaardige recyclage. Dit betekent:

• Zoveel mogelijk textiel terugbrengen tot vezels voor nieuwe kleding
• Vermijden dat textiel eindigt als vulling, vodden of isolatiemateriaal (laagwaardige recyclage)

Waarom recyclage niet vanzelfsprekend is

Textiel recycleren is technisch en logistiek uitdagend. Niet elk kledingstuk is geschikt om tot vezels herleid te worden. Belangrijke factoren zijn:

• De vezellengte: hoe langer, hoe beter
• De samenstelling: liefst zo weinig mogelijk gemengde materialen

Infinitex focust dan weer op het verlengen van de levensduur van kleding en optimaliseren van hergebruik, vooral in samenwerking met modemerken.

We bekijken:

• Hoe sociale economie (zoals Kringwinkel) modemerken kan ondersteunen bij circulaire businessmodellen.
• Hoe we “take-back”-programma’s kunnen organiseren: afgedankte kleding inzamelen, sorteren en opnieuw verkopen.
• Hoe we onze medewerkers kunnen opleiden zodat zij textiel beter kunnen beoordelen op kwaliteit en waarde.
• Hoe we in toekomst ook kunnen inzetten op reparaties van kledij.

Hoewel sommige merken al inzetten op tweedehands, blijft samenwerking cruciaal. Modemerken realiseren dat ze Kringwinkel nodig hebben om de cirkel écht rond te maken.

UPV staat voor Uitgebreide Producentenverantwoordelijkheid. Producenten worden in de toekomst verantwoordelijk voor wat er met hun producten gebeurt als die afgedankt worden. Dit systeem bestaat al voor 12 andere productgroepen zoals elektro (Recupel), matrassen (Valumat) en frituurolie (Valorfrit).

Voor textiel is die wetgeving nu in voorbereiding in België. Europa heeft beslist dat elk land een UPV Textiel moet invoeren. De praktische uitvoering is nog niet volledig duidelijk, maar het principe is helder: de kosten en verantwoordelijkheid voor hergebruik, herstel en recyclage worden eerlijk verdeeld.

1. Denk na over je garderobe

De duurzaamste aankoop is de aankoop die je niet doet. Heb je toch iets nodig? Ga dan eerst eens kijken bij Kringwinkel.

2. Verleng de levensduur van je kleding

• Was minder vaak en op lagere temperaturen (30°C).
• Gebruik minder wasmiddel.
• Vermijd de droogkast zoveel mogelijk.
• Strijk minder. Een tip: hang je kleding meteen op of gebruik stoom uit de douche.

3. Herstel wat kapot is

• Volg een naaicursus of bezoek een repair café.
• Online vind je massa’s upcycling-tips.

4. Doneer slim aan Kringwinkel

• Geef kleding proper en droog af.
• Doneer alsof je het aan een vriend(in) zou geven.
• Kapotte kleding mag ook, zolang het niet nat of vuil is.

5. Koop je toch iets nieuw?

• Kies voor duurzame en bij voorkeur natuurlijke materialen zoals biokatoen, lyocell, hennep, viscose of gerecycleerde stoffen.

Kringwinkel heeft door de jaren heen een belangrijke rol opgebouwd in de sortering en hergebruik van textiel. We zitten al sinds de jaren ‘80 in het DNA van Vlaanderen. Achter de schermen werken we continu aan vernieuwing, samen met partners en overheden, en willen we die voortrekkersrol blijven opnemen.

Waarom? Omdat de situatie ernstig is. De markt raakt verzadigd. Stockages bij Kringwinkel en andere organisaties zitten vol. Dit is een globaal probleem, en het is niet houdbaar.

Bovendien vraagt dit circulaire model om heel wat handen. Sortering, herstel, upcycling en recyclage vergen veel manuele stappen in de keten. Net daarom biedt dit systeem kansen voor sociale tewerkstelling: werk op maat, lokaal verankerd én maatschappelijk relevant.

Samen maken we het verschil: door bewuster te kopen, bewuster te doneren en bewuster te recycleren.